 |
| Προσθήκη λεζάντας |
Το βιβλίο πραγματεύεται το κρίσιμο ζήτημα της τύχης της δημοσίας κτήσεως στα πλαίσια της παρούσας πολιτικής και οικονομικής κρίσης. Σήμερα προωθείται συστηματικά η άποψη ότι η δημόσια κτήση αποτελεί αγαθό εμπορεύσιμο και η διαχείρισή της πρέπει να γίνεται με κριτήριο την οικονομική της απόδοση. Δάση, ακτές και οικοσυστήματα, πολιτιστικά μνημεία και μνημεία της φύσης, δρόμοι, λιμάνια και πάσης φύσεως υποδομές αποσπώνται, το ένα μετά το άλλο, από την σφαίρα της δημόσιας δράσης και τη λογική του δημοσίου συμφέροντος και μεταφέρονται αδιακρίτως στο χώρο της επιχειρηματικής δραστηριότητας, είτε αυτή ασκείται από το ίδιο το Κράτος, είτε από τρίτους. Στον αντίποδα ακριβώς, η πλανητική οικολογική κρίση και τα φαινόμενα της παγκόσμιας μεταβολής που την συνοδεύουν, αξιώνουν από το Κράτος να ανασυντάξει τις δυνάμεις του, ηθικές και υλικές, και να λάβει μέτρα για την αποκατάσταση της διαταραγμένης περιβαλλοντικής, κοινωνικής και οικονομικής ισορροπίας.
Έτσι, λοιπόν, από τη μια μεριά το διεθνές, ευρωπαϊκό και εθνικό Δίκαιο απαιτούν από το Κράτος την άσκηση βιώσιμης δημόσιας πολιτικής σε όλους τους τομείς, ενώ, από την άλλη, η διεθνής οικονομική πραγματικότητα και οι θεσμοί της το εξωθούν να μετατραπεί σε αμφίβολης ποιότητας επιχειρηματία και να «ξεπουλήσει τα ασημικά του» για να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του.
Τα ζητήματα που γεννά η αντίφαση αυτή είναι άμεσα και κρίσιμα: υπό το ισχύον συνταγματικό καθεστώς, πόσες και ποιες αρμοδιότητες μπορεί να αποδεσμεύσει, πόση και ποια δημόσια κτήση μπορεί να ιδιωτικοποιήσει και άρα να απολέσει ένα κυρίαρχο και βιώσιμο κράτος, χωρίς να υπονομεύσει την ίδια του την υπόσταση; Πρόκειται για ζητήματα τα οποία επαναθέτουν, αυτή τη φορά υπό τη δαμόκλειο σπάθη της οικολογικής, οικονομικής και κοινωνικής κατάρρευσης, το παμπάλαιο νομικό πρόβλημα της αναγκαιότητας και των σκοπών του Κράτους.
Σε ποια κατάσταση βρίσκονται σήμερα οι αξίες, ο πολιτισμός, η επιστήμη, η παιδεία, η κοινωνική συνοχή, το κράτος, το περιβάλλον, η αγορά, η οικογένεια, το άτομο; Πώς φτάσαμε ως εδώ και τι πρέπει να κάνουμε για να ξαναγίνει βιώσιμος ο πλανήτης και οι κοινωνίες του; Την απάντηση στα ερωτήματα αυτά, μέσα από μια προσέγγιση που αξιοποιεί τα σύγχρονα επιστημονικά εργαλεία της μεθοδολογίας των Συστημάτων Μεγάλης Κλίμακος και της επιστήμης της Βιωσιμότητος, επιχειρεί να δώσει το παρόν βιβλίο.
Περιεχόμενα βιβλίου
Πρόλογος
1. Η αμφισβήτηση του Κράτους και οι θέσεις της συστημικής επιστήμης
2. Κράτος και Οικονομία: σύντομη αναδρομή σε μια κρίσιμη σχέση
3. Συστημική επισκόπηση της σύγχρονης κοινωνικής δομής
4. Κρατική παρέμβαση για μια βιώσιμη κοινωνία
5. Η δημόσια κτήση ως καίριο συστατικό στοιχείο της βιωσιμότητος
α. Συστημική ιεράρχηση των δημοσίων σκοπών
β. Θεμελιώδεις δημόσιοι σκοποί και δημόσια κτήση
β.α. Κυριαρχία
β.β. Βασικό τρίπτυχο βιωσιμότητος: φυσικό, πολιτιστικό και κοινωνικό κεφάλαιο
6. Η συρρίκνωση του Κράτους
α. Αποδέσμευση και ιδιωτικοποίηση
β. Δημόσια κτήση: αναπόσπαστα, ουσιώδη και περιστασιακά στοιχεία αυτής
7. Απομείωση της ελληνικής δημοσίας κτήσεως. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις
α. Η τουριστική πολιτική στην Ελλάδα και η περίπτωση της ΕΤΑ
β. Ολυμπιακά Ακίνητα
γ. Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέως (ΣΔΙΤ)
Επίλογος
Μαρία Καραμανώφ
Σπούδασε Νομικά στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Λονδίνου. Διδάκτωρ της Νομικής Σχολής του University College London. Ακολούθησε δικαστική σταδιοδρομία και είναι σήμερα Σύμβουλος Επικρατείας. Μέλος της Ελληνικής Ομάδος Συστημάτων, ιδρυτικό μέλος και Αντιπρόεδρος του Eπιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Bιωσιμότητος, έχει ασχοληθεί με τα συστήματα μεγάλης κλίμακος. Δίδαξε Ανάλυση Δημόσιας Πολιτικής στο Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοικήσεως. Κατά το διάστημα 1990-1999 υπηρέτησε στο Ε’ τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας, όπου ασχολήθηκε με υποθέσεις περιβάλλοντος και βιωσίμου αναπτύξεως σε ευρύ φάσμα αντικειμένων. Έχει συγγράψει μελέτες και άρθρα, μεταξύ των οποίων και το έργο “Failures in Implementation”.
Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα/ISBN: 978-960-15-2291-3/Έτος έκδοσης: 2010
