Παρασκευή 13 Ιουλίου 2007

Ανοιχτοί οι σχολικοί χώροι






Ανοιχτοί οι σχολικοί χώροι

Η συζήτηση για την ανάγκη μετατροπής του δημόσιου σχολείου από μία κλειστή δομή που είναι σήμερα, σε ένα ανοικτό στην τοπική κοινωνία σχολείο, έχει ανοίξει τα τελευταία χρόνια.

Η σχέση των εμπλεκομένων στην εκπαιδευτική διαδικασία, μαθητών ,δασκάλων , καθηγητών, με το ίδιο το σχολείο ως δομή , είναι μία σχέση εγκλωβισμένη στην τυπική διαδικασία, με εμφανή εδώ και καιρό τα δείγματα του αδιεξόδου της. Προκύπτει λοιπόν μία ανάγκη επανακαθορισμού του ρόλου που παίζει το σχολείο στην καθημερινότητα των μαθητών, δηλαδή και μετά τις καθορισμένες ώρες διδασκαλίες.

Από την άλλη μεριά οι τοπικές κοινωνίες ασφυκτιούν από την έλλειψη χώρων όπου θα μπορούσε να βρει διέξοδο η δημιουργικότητά τους, η ανάγκη για αυτό-οργάνωση τους σε κινήσεις, πρωτοβουλίες, ομάδες . Εγκλωβισμένες επίσης, σε ένα ρόλο παθητικού θεατή των «πολιτιστικών» επιλογών των τοπικών αρχόντων αλλά και παθητικού αποδέκτη των αποφάσεων τους.

Οι δύο λοιπόν αυτές συνιστώσες κάνουν επιτακτική την ανάγκη να ειδωθούν οι σχολικοί χώροι από μία άλλη οπτική γωνία, ευρύτερης χρήσης.

Η πρόταση είναι απλή. Σχολικοί χώροι ανοικτοί καθ’ όλη την διάρκεια της ημέρας για χρήση τόσο από την μαθητική κοινότητα όσο και από τους πολίτες- κατοίκους της περιοχής. Η μετατροπή τους δηλαδή σε χώρους ανοικτούς στην κοινωνία, σε πόλους συσπείρωσης του κοινωνικού ιστού.

Γιατί όμως τελικά τα σχολεία παραμένουν κλειστά.

Η διάταξη του νόμου που αφορά στην παραχώρηση των σχολικών κτιρίων ορίζει:

«μπορεί να διατεθεί διδακτήριο, σε χρονικά διαστήματα που δεν χρησιμοποιείται, για την οργάνωση και πραγματοποίηση εκδηλώσεων κοινού ενδιαφέροντος.»

Η κατάσταση όμως περιπλέκεται με την εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας. Γίνεται όχι μόνο γραφειοκρατική και χρονοβόρα αλλά επίσης η διαδικασία που περιγράφει, μάλλον δεν διασφαλίζει την αντικειμενική και ισότιμη εξέταση όλων των αιτήσεων: “ο φορέας που ενδιαφέρεται για την παραχώρηση σχολικών χώρων, υποβάλλει σχετική αίτηση στη σχολική επιτροπή με το πρόγραμμα της εκδήλωσης.

Η σχολική επιτροπή εισηγείται θετικά ή αρνητικά αναλόγως στη Δημοτική Επιτροπή Παιδείας και εφόσον εξασφαλισθεί η σύμφωνη γνώμη της, ο φάκελος της αίτησης με τις σχετικές εισηγήσεις της Σχολικής Επιτροπής και της Δ.Ε.Π. υποβάλλονται από τον Διευθυντή του Σχολείου για έγκριση του Νομάρχη μέσω του αρμοδίου Προϊσταμένου”.

Η ανάγκη διαπιστωμένη και επιτακτική. Η λύση μπορεί να δοθεί από την Δημοτική Αρχή. Μπορεί επίσης να εξεταστεί και να βρεθεί και το πλαίσιο μέσα από το οποίο θα γίνεται η παραχώρηση των σχολικών κτιρίων και να παρακαμφθεί όλη η γραφειοκρατική διαδικασία. Αρκεί να υπάρχει η βούληση των τοπικών μας αρχόντων και ιδιαίτερα να υπάρχει η βούληση για μία λειτουργία πραγματικά ανοικτή χωρίς αποκλεισμούς και σκοπιμότητες.

Η σχολική περιουσία (κινητή και ακίνητη) παραχωρήθηκε στον οικείο ΟΤΑ με το Άρθρο 5 του Ν.1894/90. Με το Αρ. 41 του Ν.1566/85 ορίζεται ότι «μπορεί να διατεθεί διδακτήριο, σε χρονικά διαστήματα που δεν χρησιμοποιείται, για την οργάνωση και πραγματοποίηση εκδηλώσεων κοινού ενδιαφέροντος. Σε κάθε περίπτωση κατά τη διάρκεια της χρήσης αποκαθίστανται από τον χρήστη οι τυχόν φθορές και ζημίες και καταβάλλονται οι επιπλέον δαπάνες φωτισμού, θέρμανσης και ύδρευσης, ώστε το διδακτήριο να παραδίδεται καθ’ όλα έτοιμο για τη λειτουργία του σχολείου».

Η εγκύκλιος του Υπουργείου Παιδείας Δ4/804/16.12.97 διευκρινίζει την διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί για την παραχώρηση σχολικών χώρων.

Α) Σχολικοί χώροι παραχωρούνται για χρήση σε φορείς της τοπικής κοινωνίας για την πραγματοποίηση διαφόρων εκδηλώσεων.

Β) Παραχωρούνται συνήθως στους συλλόγους Γονέων και Κηδεμόνων, στη Τοπική και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση για την εφαρμογή προγραμμάτων δημιουργικής απασχόλησης.

Στην πρώτη περίπτωση ο φορέας που ενδιαφέρεται για την παραχώρηση σχολικών χώρων, υποβάλλει σχετική αίτηση στη σχολική επιτροπή με το πρόγραμμα της εκδήλωσης.

Η σχολική επιτροπή εισηγείται θετικά ή αρνητικά αναλόγως στη Δημοτική Επιτροπή Παιδείας και εφόσον εξασφαλισθεί η σύμφωνη γνώμη της, ο φάκελος της αίτησης με τις σχετικές εισηγήσεις της Σχολικής Επιτροπής και της Δ.Ε.Π. υποβάλλονται από τον Διευθυντή του Σχολείου για έγκριση του Νομάρχη μέσω του αρμοδίου Προϊσταμένου.

Ελένη Παπαθεοδοσίου